فن کویل سقفی چگونه کار می‌کند و معایب و مزایای آن چیست؟
مدت زمان مطالعه: ۸ دقیقه
فن کویل سقفی، گروهی از فن کویل است که در آپارتمان‌ها، ساختمان‌های مسکونی، مراکز اداری و تجاری، استفاده می‌شود. انواع مختلفی از فن کویل ها با قدرت‌های مختلف، وجود دارند. اصلی‌ترین مزیت در این نوع فن کویل‌ها، این است که می‌توانند به راحتی در سقف کاذب یا فضای از پیش آماده شده، نصب شوند. اگر می‌خواهید از فن کویل استفاده کنید، باید از تجهیزات گرمایشی و سرمایشی دیگری نیز از جمله موتورخانه، دیگ بخار، بویلر، چیلر و … استفاده کنید. در این مقاله به توضیح نحوه عملکرد این نوع فن کویل‌ها، انواع ان و مزایا و معایب آن آشنا خواهید شد. مشاوران ما در الوپایپینگ نیز همواره برای نصب و تعمیر فن کویل در کنار شما هستند.
فهرست مطالب
ساختار فن کویل
فن کویل، همانطور که از نامش پیداست، از دو قسمت تشکیل می‌شود. فن دستگاه، بخش اول آن است که جریان هوا را تامین می‌کند. کویل حرارتی نیز دومین بخش فن کویل سقفی است که طراحی آن به دو شکل دو لوله و چهار لوله انجام می‌شود و عملکردی شبیه مبدل حرارتی دارد. به این ترتیب که با عبور آب گرم در فصل زمستان از درون کویل و تماس هوا با آن، گرمایش انجام می‌شود. همچنین با عبور آب سرد از درون کویل، به همان ترتیب قبل، سرمایش در فصل تابستان، انجام می‌شود.
انواع فن کویل سقفی
طراحی و نوع فن کویل‌ها متفاوت است. دسته بندی بر اساس فضای نصب دستگاه، یکی از راه‌های تقسیم بندی آن‌هاست. فن کویل‌ها قابلیت نصب روی دیوار، زمین و سقف را دارند. به طور کلی فن کویل سقفی، در بین بقیه آن‌ها محبوب‌تر است و دلیل آن نیز، فضای کمی است که برای نصب نیاز دارد. در این قسمت با انواع این فن کویل‌ها آشنا خواهید شد.
- فن کویل‌های سقفی توکار
- فن کویل‌های داکتی
- فن کویل‌های کاستی
- فن کویل‌های سقفی که فیلتر و پلنیوم دارند
- فن کویل‌های سقفی که فیلتر و پلنیوم ندارند
تعیین ظرفیت فن کویل، با توجه به میزان باد تولیدی انجام می‌شود که چیزی در حدود ۲۰۰ تا ۱۲۰۰ فوت مکعب، می‌باشد. هرچه ساختمان بزرگ‌تر باشد، باید ظرفیت دستگاه نیز بیشتر باشد. اگر به تناسب میان فضا و ظرفیت دستگاه دقت نشود، سبب بروز مشکلاتی خواهد شد.
آشنایی با اجزای فن کویل سقفی
این دستگاه‌ها انواع مختلفی دارند، اما در این دسته بندی، شکل ظاهری فن کویل مورد توجه است. به طور کلی این فن کویل شامل اجزایی است که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
یونیت دستگاه
معمولا از ورقه‌های گالوانیزه برای طراحی یونیت اصلی استفاده می‌شود. در مدل‌های جدیدتر هم به جای ورقه‌های گالوانیزه، از مواد پلیمری استفاده می‌شود، که سبب سبک شدن دستگاه می‌شود و از مشکلات زنگ زدگی و خوردگی جلوگیری می‌کند. با توجه به طراحی دستگاه و کاربرد آن نیز، جنس کابین انتخاب می‌شود. مثلا ظاهر دستگاه برای فن کویل سقفی روکار، بسیار اهمیت دارد و باید طراحی ظاهری و رنگ بدنه، شکیل باشد. برای دریچه‌های خروج هوا نیز، هم قابلیت تنظیم و هم امکان ثابت بودن را می‌توان در نظر گرفت. همچنین باید بدنه دستگاه عایق شود تا اتلاف انرژی صورت نگیرد و صدای تولید شده نیز کاهش یابد.
فن دستگاه
فن، مهمترین قسمت در فن کویل است و وظیفه آن، جابه جایی هوا است. به این صورت که در مرحله مکش، ارسال هوا از محیط داخل به درون فن کویل سقفی، انجام می‌شود. سپس، بعد از اینکه عمل گرمایش یا سرمایش انجام شد، دوباره هوا به محیط برمی‌گردد. قدرت فن بسیار با اهمیت است و توان اسمی دستگاه را مشخص می‌کند. نوع این فن‌ها، سانتریفیوژی فن دار و جنس آن‌ها فلز سبک و یا پلیمر می‌باشد. با توجه به ظرفیت در این نوع فن کویل‌ها، یک تا چهار فن سانتریفیوژ وجود دارد. فن‌های دستگاه، ظرفیت فن کویل را کنترل می‌کنند.
الکتروموتور
الکتروموتور، انرژی مورد نیاز برای چرخش فن را تولید می‌کند. در فن کویل سقفی، از الکتروموتور سه دور یا چهار دور استفاده می‌شود که تک شفت یا دو شفت هستند.
کویل‌های حرارتی
در این فن کویل‌ها، از کوپل حرارتی دو لوله و یا چهار لوله استفاده می‌شود. در نوع دو لوله، برای ورود سیال، یک مسیر و برای بازگشت آن نیز یک مسیر وجود دارد. در نمونه‌های چهار لوله، دو مسیر برای ورود سیال و دو مسیر نیز برای خروج آن وجود دارد. به این ترتیب، با استفاده از این فن کویل سقفی، همزمان می‌توان از گرمایش و سرمایش محیط استفاده کرد. این ویژگی مناسب منطقه‌هایی است که دمای هوا متعادل نیست. جنس این کویل‌ها، مس است ولی می‌توان فین‌های آلومینیومی را نیز برای افزایش نرخ انتقال حرارت، در کنار لوله‌های مسی، به کار برد.
فیلتر
فیلترها انواع مختلفی دارند و در فن کویل‌ها برای حذف گرد و غبار از هوا استفاده می‌شوند. استفاده از فیلترهای مختلف مانند چند لایه، پلیمری و یا آلومینیومی، بسته به نوع و کاربرد فن کویل سقفی، انجام می‌شود. محل نصب سیستم فیلتراسیون، در محل ورود هوا به فن کویل است. معمولا می‌توان فیلترهای به کار رفته در فن کویل را شست که باید این کار را در فواصل زمانی مشخص با خارج کردن آن از دستگاه، انجام داد.
تشتک دستگاه
در تابستان و استفاده از سرمایش دستگاه، به دلیل سرمایش کویل دستگاه، بخشی از رطوبت محیط تقطیر می‌شود. در نتیجه جمع آوری قطرات آب در تشتک فن کویل اتفاق می‌افتد و تخلیه آن توسط رابط شیلنگی متصل شده به بخش درین، انجام می‌شود.
مزایای فن کویل سقفی
- فن کویل‌ها بسیار کوچک هستند و جایگزین دستگاه گرمایشی و سرمایشی می‌شوند. در نتیجه با تعبیه یک فضای کوچک، گرمایش و سرمایش ساختمان خود را تامین می‌کنید.
- فن کویل‌های سقفی، بر خلاف کولر آبی، نیاز به کانال کشی درونی ندارد. البته باز هم نیاز به لوله کشی و برق کشی وجود دارد ولی بسیار ساده‌تر است.
- استفاده از فن کویل، از اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند. با استفاده از فن کویل برای هر قسمت از ساختمان، در صورت نیاز امکان راه اندازی آن‌ها و کنترل دمای هر بخش از ساختمان، فراهم است.
- تصفیه هوای تولید شده در فن کویل، به صورت مداوم انجام می‌شود.
معایب فن کویل سقفی
- گاهی اوقات انتخاب فضا برای نصب این فن کویل‌ها دشوار است.
- این نوع فن کویل، بیشتر از بقیه فن کویل‌ها، به مراقبت نیاز دارند و تعمیر و نگهداری آن‌ها، سخت‌تر است.
انتخاب بهترین محل برای نصب فن کویل های سقفی
برای انتخاب مکان مناسب برای نصب فن کویل، باید به موارد مختلفی مانند چگونگی برقراری ارتباط بین فن کویل و دیگر دستگاه‌های تهویه مطبوع، دسترسی راحت فن کویل به سیستم لوله کشی ساختمان، نوع فن کویل و شکل طراحی ساختمان توجه کرد. بعضی مواقع با توجه به نقشه و متراژ ساختمان، نیاز به استفاده از دو یا چند فن کویل سقفی است. به طور کلی پیشنهاد ما برای نصب این نوع فن کویل، کنار درب ورودی اتاق‌ها و یا در راهروی ورودی ساختمان است. نصب و کانال کشی فن کویل توکار در این فضاها، راحت‌تر انجام می‌شود. یعنی بخش مکش را به قسمت زیرین فن کویل اختصاص داده‌اند و باد به صورت مستقیم پخش می‌شود.
برای نصب فن کویل روکار نیز، می‌توان قسمت‌های مختلف ساختمان را انتخاب کرد و عامل مهم در این زمینه، عملکرد مناسب و بهینه دستگاه است. برای نصب فن کویل سقفی در سقف کاذب نیز، مکان نصب را با توجه به عملکرد بهینه دستگاه مشخص می‌کنند.
نحوه پخش جریان باد در محیط نیز، مورد مهمی در نصب این فن کویل است که در فن کویل توکار به صورت مستقیم و در نمونه‌های کاستی، در چهار جهت می‌باشد. معمولا از مدل کاستی در مکان‌های اداری و تجاری و از مدل مستقیم در مکان‌های مسکونی، استفاده می‌شود.
جمع بندی
همانطور که گفته شد، یکی از انواع فن کویل‌ها، که امروز بیشتر طرفدار دارد، فن کویل سقفی است. استفاده از این دستگاه هم در فصل گرم و هم فصل سرد، امکانپذیر است. به طور کلی فن کویل‌ها، یک کویل حرارتی و یک سیستم مکنده و دمنده هوا دارند. نحوه کار این دستگاه‌ها به این شکل است که با برقراری آب گرم یا سرد درون کویل حرارتی و عبور جریان هوا از آن، دما به میزان مطلوب می‌رسد. انواع مختلف توکار و روکار برای این دستگاه‌ها وجود دارد که انتخاب آن‌ها به مواردی مانند آب و هوای محیط، شکل ساختمان و … بستگی دارد. امیدواریم از خواند این مقاله لذت برده باشید و به پاسخ سوالات خود رسیده باشید. در صورت بروز هر مشکل در این زمینه، همکاران ما در الوپایپینگ، به شما کمک خواهند کرد.
سوالات متداول
یونیت، فن، الکتروموتور، کویل حرارتی، فیلتر، تشتک
۱- گاهی اوقات انتخاب فضا برای نصب این فن کویل‌ها دشوار است. ۲- این نوع فن کویل، بیشتر از بقیه فن کویل‌ها، به مراقبت نیاز دارند و تعمیر و نگهداری آن‌ها، سخت‌تر است.
