آشنایی با تعمیر و سرویس موتورخانه

مدت زمان مطالعه: ۹ دقیقه

امروزه از روش‌های متنوعی برای گرمایش ساختمان‌ها استفاده می‌کنند. هرکدام از این روش‌ها نیز مزایا و معایبی دارد و با توجه به تمام شرایط موجود، یکی از روش‌ها  را باید انتخاب کرد. استفاده از سیستم موتورخانه نیز، در برابر پکیج، مزایا و معایبی دارد، ولی این نکته را در نظر داشته باشید اگر از سیستم موتورخانه استفاده می‌کنید، حتما باید یک برنامه منظم برای تعمیر و سرویس موتورخانه در نظر بگیرید.
راه اندازی سیستم موتورخانه هزینه‌های بسیار زیادی را در پی دارد و زمانی از نظر اقتصادی قابل انجام است که برنامه بازدید منظم و به صورت سالانه، برای بررسی نحوه عملکرد تمام قسمت‌های آن توسط تعمیرکار انجام شود. در صورتی که این بررسی‌ها طبق برنامه انجام نشود، همه سرمایه اولیه در مدت زمان کوتاهی نابود می‌شود.
حال می‌خواهیم در این مقاله ایرادهای متداولی که ممکن است در سیستم موتورخانه رخ بدهد را بررسی کنیم تا اگر از این سیستم گرمایشی استفاده می‌کنید، به سرعت اشکال سیستم خود را متوجه شوید و برای تعمیر آن اقدام کنید.

۶ مشکل متداول که باید در زمان تعمیر و سرویس موتورخانه در نظر بگیرید:

۱ . کم شدن حرارت آب گرم و سرد شدن رادیاتورها به طور ناگهانی
همانطور که می‌دانید عملکرد موتورخانه به این شکل است که با گرم کردن آب، هم آب مورد نیاز برای مصارف مختلف را تولید می‌کند و هم از طریق فن کوئل یا رادیاتور فضا را گرم می‌کند، ولی کم شدن دمای آب و سردی رادیاتورها، یکی  از مشکلاتی است که معمولا در هنگام استفاده از این سیستم گرمایشی ایجاد می‌شود. 

۲ . تشکیل یک لایه رسوب داخل کویل منبع گالوانیزه
آبی که به وسیله دیگ بخار گرم شده است، درون منبع گالوانیزه جمع می‌شود تا به وسیله پمپ‌های مشخص شده، به درون لوله‌های آب و رادیاتور برسد. می‌دانیم که آب شهری سرشار از املاح و ناخالصی‌ها است، به همین دلیل به مرور زمان رسوبات داخل کویل منبع را فرا می‌گیرد و در انتقال حرارت تاثیر می‌گذارد و شدت انتقال را کم می‌کند.
اکنون می‌خواهیم راه‌حل این مشکل را بیان کنیم:
بسته به مقدار خوردگی و رسوبات جمع شده روی منبع، اقدام متفاوتی باید انجام شود. همچنین در صورتی که کویل به خاطر تشکیل رسوبات سوراخ شده باشد، باید از منبع خارج شود و برای تعمیر آن اقدام گردد.
باید در زمان تعمیر و سرویس موتورخانه به این نکته توجه کنید که اگر می‌خواهید اسیدشویی انجام دهید، باید حتما جنس فلز استفاده شده در تمام قسمت‌ها را بررسی کنید تا مطمئن شوید اسید موجب خوردگی آن‌ها نمی‌شود. همچنین اگر می‌خواهید به دنبال راه حلی باشید تا از ایجاد رسوبات، درون سیستم‌های حرارتی از قبیل منبع کویل‌دار موتورخانه جلوگیری کنید، می‌توانید از سختی‌گیرهای مغناطیسی استفاده کنید.

 3 . اشکال در ترموستات دیگ بخار در زمان تعمیر و سرویس موتورخانه
ترموستات دیگ بخار وسیله‌ای برای کنترل و تنظیم مقدار درجه دیگ بخار درون سیستم موتورخانه است. زمانی که حرارت دیگ بخار، به مقداری که در ترموستات تنظیم شده است، برسد، مشعل به طور اتوماتیک خاموش می‌شود تا از به جوش آمدن دیگ جلوگیری کند. بنابراین ترموستات در تمام لحظه‌ها به طور مداوم خاموش و روشن می‌شود و همین امر باعث می‌شود پس از گذشت مدت زمانی کارایی خود را از دست بدهد و حتی زمانی که آب بازگشتی رادیاتور سرد می‌شود، دستور روشن شدن مشعل دیگ را ندهد.
راه حل این مشکل چیست؟
یکی از کارهایی که می‌توان برای جلوگیری از این مشکل درباره قطع و وصل شدن مشعل دیگ انجام داد، استفاده کردن از ترموستات حد است؛ چرا که این مدل ترموستات همیشه در وضعیت باز است و موقعی که دیگ سرد است، دستور روشن شدن و خاموش شدن مشعل را می‌دهد.

۴ . کم شدن مقدار فشار آب مصرفی در ساختمان
گاهی اوقات  احتمال دارد که دبی (فشار آب ارسالی از موتورخانه) با مشکلاتی مواجه شود و به کاهش حجم آب منجر شود. حال باید بدانیم که چه مواردی در کم شدن فشار آب تاثیر دارند. برای پاسخ به این سوال به دو مورد خراب شدن پمپ آب و وجود نشتی در قسمت‌های مختلف سیستم موتورخانه مثل منبع دوجداره می‌رسیم که برای بررسی هر کدام پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.

۱ . ۴ خراب شدن پمپ آب در سیستم موتورخانه
پمپ‌هایی به نام سیرکولاتور خطی، وظیفه هدایت آب در لوله‌های ساختمان را بر عهده دارند و به خاطر اینکه به صورت مداوم با آب در تماس هستند، باید بیشتر از بقیه قسمت‌های سیستم موتورخانه، به تعمیر، سرویس و نگهداری آن‌ها توجه کنید. اگر محفظه پمپ به دلیل عدم آب بندی مناسب، دچار نشتی شود و یا صافی، توسط رسوبات و مواد خارجی پر شود، مقدار آبی که از طریق پمپ انتقال می‌یابد، کم می‌شود.
راه حل این مشکل چیست؟
تنها راه حل این مشکل، اقدام برای تعمیر و سرویس موتورخانه است.

۲ . ۴ نشتی در قسمت‌های دیگر موتورخانه
قسمت‌های دیگر موتورخانه از جمله دیگ بخار، منبع گالوانیزه و لوله‌های انتقال آب همیشه با آب گرم تماس دارند و همین امر به مرور زمان موجب خوردگی آن‌ها می‌شود.
راه حل این مشکل چیست؟
حتما باید زمانی که بازدید دوره‌ای انجام می‌شود، تمام قسمت‌های سیستم موتورخانه برای اطمینان از عدم وجود نشتی مخصوصا در قسمت اتصالات، بررسی شود و در صورت وجود نشتی، اقدامات لازم برای برطرف کردن آن انجام شود. همچنین می‌توانید از عایق کاری لوله‌ها برای جلوگیری از بروز نشتی به دلیل تغییرات آب و هوایی، بهره ببرید.
حال با توجه به مطالبی که خواندید، متوجه شدید که منبع دوجداره به دلیل اینکه به طور مستقیم با آب در تماس است، به مرور زمان شروع به پوسیدن می‌کند. معمولا هم پوسیدگی و نشتی منبع، در قسمت عدسی (قوسی شکل منبع) اتفاق می‌افتد که راه حل این مشکل، انجام جوشکاری است.

۵ . تغییر در طعم و رنگ آب مصرفی
در بعضی موارد آب گرم ساختمان، تغییر رنگ می‌دهد و به رنگ زرد در می‌آید که این تغییر رنگ حتی روی طعم آب نیز تاثیر می‌گذارد. دلیل بروز این مشکل، وجود زنگ زدگی یا رسوبات در لوله‌های موتورخانه یا در منبع کویل است.
راه حل این مشکل چیست؟
اولین راه حلی که جهت رفع این مشکل وجود دارد، اسیدشویی و شستشوی منبع کویل دار و همچنین لوله‌های انتقال دهنده آب گرم در موتورخانه است؛ ولی اگر مشاهده کردید که میزان زنگ زدگی بیش از حد است راهی جز تعویض منبع و لوله نیست.

۶ . افزایش بی رویه انرژی در ساختمان
یکی دیگر از مواردی که امکان دارد به شما جهت پیدا کردن هرچه سریع‌تر مشکل در موتورخانه کمک کند، بالا بودن میزان مصرف سوخت داخل موتورخانه است. مجهز بودن یک ساختمان به سیستم موتورخانه به این معناست که مصرف انرژی بالاتری در مقایسه با دیگر دستگاه‌های حرارتی همچون پکیج دارد؛ اما باز هم مصرف انرژی در موتورخانه یک حد استاندارد دارد و اگر بیش از حد شد مشکلی در عملکرد اجزای موتورخانه وجود دارد.

علت‌هایی که ممکن است در بروز این مشکل تاثیرگذار باشد عبارتند از :

•  عایق نبودن دیگ بخار و لوله‌های انتقال دهنده آب در موتورخانه

یکی از کارهای که لازم است در مرحله اول و قبل از تعمیر و سرویس موتورخانه انجام شود، عایق کاری اجزای موتورخانه است. به این نکته نیز باید توجه کنید که میزان کارایی عایق بندی را باید به صورت سالانه چک کنید زیرا با مرور زمان، عایق خاصیت خود را از دست می‌دهد.

• خام سوزی یا احتراق ناقص سوخت مشعل موتورخانه

همانطور که مطلع هستید سوخت موتورخانه معمولا با سوختن گازوئیل یا گاز تامین می‌شود. یکی از کارهایی که لازم است در زمان سرویس و بازدید دوره‌ای از موتورخانه انجام دهید، بررسی میزان سلامت سوختن گازوئیل یا گاز در مشعل موتورخانه است.
از کارهایی که در هنگام شروع تعمیرات موتورخانه باید حتما انجام شود، توجه به آبی بودن رنگ شعله و بررسی چگونگی سوختن گازوئیل یا گاز است. امروزه با پیشرفت علم دستگاه‌هایی تولید شده است که می‌توان برای اندازه‌گیری میزان سلامت احتراق در موتورخانه از آن‌ها کمک گرفت .
این روش چه مزایای دارد؟
۱–  تا حد بسیار زیادی مانع تلف شدن انرژی در محیط موتورخانه می‌شود.
۲– هوای موجود در موتورخانه را از نظر سلامت تضمین خواهد کرد.

•  خرابی ترموستات دیگ بخار

همانطور که در مطالب بالا اشاره کردیم، در صورت خراب بودن ترموستات، فرمان مبنی بر روشن یا خاموش شدن به مشعل دیگ ارسال نمی‌شود؛ و طبق توصیه کارشناسان اگر در سیستم موتورخانه از ترموستات‌های دوگانه حد استفاده نشود، دیگ بخار بیش از حد گرم می‌شود و در نتیجه با مصرف بیش از حد انرژی خسارات زیادی را برای دیگر اجزای سیستم موتورخانه به دنبال دارد.

• متناسب نبودن دیگ بخار با میزان حرارت مورد نیاز

متاسفانه بعضی مواقع در انتخاب و خرید قطعات برای موتورخانه بررسی و دقت لازم نمی‌شود که دلیل آن مشورت نگرفتن از تعمیرکار در هنگام راه اندازی و تجهیز موتورخانه است.

• تنظیم نبودن مشعل در زمان تعمیر و سرویس موتورخانه

یکی از کارهای مهم که برای دریافت سطح انرژی مطلوب توسط موتورخانه باید انجام شود، سرویس و تنظیم مشعل در موتورخانه است. در زمان انجام سرویس دوره‌ای موتورخانه کارهای مهمی انجام می‌گیرد که به صورت چک لیست‌های روزانه، ماهانه و سالانه وجود دارد.
از جمله مواردی که در تعمیر و سرویس موتورخانه باید به آن‌ها توجه کرد عبارتند از:

• دودكش موتورخانه باید کنترل و بررسی شود.
• مشعل موتورخانه باید تنظیم شود.
• نحوه احتراق سوخت مشعل باید بررسی شود.
• موتورخانه به صورت زمستانه و تابستانه باید تنظیم شود.
• صدا و روغن کاری پمپ آب باید بررسی شود.

جمع بندی در سرویس و تعمیر موتورخانه

همانگونه که ملاحظه کردید تعمیر و سرویس موتورخانه کاری تخصصی است که باید توسط یک متخصص به صورت صحیح و طبق چک لیست انجام شود.
هدف از نوشتن این مقاله آشنایی با مشکلات موتورخانه بود برای افرادی که از این سیستم استفاده می‌کنند؛ ولی در نهایت این موضوع، فوق‌العاده مهم است به طوری که هرگونه اختلال در سیستم، هزینه‌های هنگفتی را به دنبال دارد. پس توصیه ما به شما مخاطبان گرامی این است که این کار را به یک تعمیرکار با تجربه بسپارید. شما همچنین می توانید از مشاوره ی رایگان متخصصان الوپایپینگ استفاده کنید.

سوالات متداول