نکات مهم تاسیسات استخر و جکوزی

مدت زمان مطالعه: ۸ دقیقه

مفاهيم و شيوه‌های طراحي استخرها به مرور زمان و با پیشرفت تکنولوژی، دچار تغيير شده است و خصلت‌هاي مختلفی به آن‌ها افزوده شده است. طرح‌هاي جديد با توجه به توصيه‌هاي مشاوران استخرسازي درباره چيدمان، استقرار و شكل استخر، تهيه مي‌شوند. همچنین مهندسان تاسيسات نیز بايد همه تجهيزات استخر را با مقتضيات جريان تطابق دهند و فيلتراسيون آن را بررسي و تاييد كنند. البته قسمت‌های ديگري مثل سيستم‌هاى الكتريكي، نوع پمپ‌ها، نوع فيلترها و شيمي آب نيز وجود دارند که اهمیت زیادی دارند. آشنا بودن سازندگان استخرها، با تجهيزات مورد نیاز در استخرها، رنگ‌ها و پرداخت‌هاي سطوح، شيمي آب، پمپاژ مكانيكي، فيلتراسيون، سيستم‌هاي گرمايش و الكتريكي برای طراحی تاسیسات استخر و جکوزی اهمیت زیادی دارد.

طراحی تاسیسات استخر و جکوزی

استخرهاى شنا براى كاربرى هاى مختلفى مورد استفاده قرار مى‌گيرند كه بنا بر كاربري آن‌ها، داراى قسمت‌هاى متفاوتی می باشند. يك استخر عمومى، داراى بخش‌هايى است كه در زير به آن اشاره می‌كنيم:

• سالن استخر
• استخر شنا
• جکوزی
• سونا بخار
• سونا خشک
• حوضچه آب سرد
• ورودی
• رختکن
• دوش‌ها
• دستشویی‌ها

موتورخانه‌هاى معمولى استخر هم داراى تجهيزات زير مى باشند: 

• ديگ آبگرم
• ديگ بخار
• سختی گیر
• فيلتر شنی
• مبدل حرارتى
• منبع كويل دار
• موگير
• پمپ
• شير آلات و اتصالات

طراحی موتورخانه در تاسیسات استخر و جکوزی شامل ۳ بخش كلى مى باشد: 

• بخش اول واحد گرمایش
• بخش دوم تصفيه آب
• بخش سوم پمپاژ                                                              

برای عملكرد بهينه اين بخش‌ها نياز به يك سيستم تاسيسات استخر و موتورخانه يكپارچه است تا بتواند محيطي مناسب را براى شناگران تامين كند. براى برآورد اين نياز، تاسيسات را در فضايى به نام موتورخانه استخر تعبيه مى‌كنند.
برای اینکه موتورخانه يك استخر را  بررسی کنید، باید قسمت‌هاى مختلف استخر را تک تک بررسى کنید تا بتوانید همه تجهيزاتی که برای آسایش شناگران لازم است را مشخص کنید. در اینجا به توضیح هرکدام می‌پردازیم.

تاسيسات سالن استخر یکی از مراحل تاسیسات استخر و جکوزی

استخرها در دو نوع سرباز و سرپوشیده ساخته می‌شوند. در صورتی که  استخر شنا سرپوشيده باشد، باید حتما در سالن آن تهويه انجام شود. رطوبت و درجه حرارت سالن حتما باید در محدوده خاصی باشد که براى تامين اين درجه حرارت بايد از وسايل سرمايشى و گرمايشى استفاده کنید.

تاسيسات استخر شنا

آب استخر بايد عاري از هر نوع كثيفى باشد و دماى آن بايد بين ۲۶ تا ۲۷ درجه سانتی گراد تنظيم گردد. براى تامين اين شرايط نياز به تجهيزاتی در تاسيسات است كه نمای اين سيستم، به صورت شماتيك در شکل زیر، نشان داده مى‌شود. در اين نما، سيستم سيركولاسيون لازم براى تامين شرايط مورد نياز آب نشان داده شده است. همچنين نحوه رسیدن آب به درجه حرارت مورد نياز نيز كاملا مشخص مى‌باشد.

تاسيسات جكوزي یکی از مراحل تاسیسات استخر و جکوزی

جكوزى در دماى مطلوب بين ۳۶ تا ۴۲ درجه كار می‌كند و آب درونش بايد تميز باشد. براى تامين اين شرايط نياز به تاسيساتى است كه در شكل زير، نماى شماتيك اين سيستم نشان داده می‌شود. جكوزى‌ها داراى سيستم‌هاى جت پمپ هستند تا با فشار آب و برخورد آن به بدن شناور، آب درمانى جكوزى تكميل گردد.

تاسيسات سوناى بخار

براى بهره بردارى مناسب از سوناى بخار، بايد رطوبت نسبى تا ۹۹ درصد را براى آن فراهم كرد. براى ايجاد اين شرايط لازم است با استفاده از تاسيسات نشان داده شده در شكل زير، اين محيط را براى استفاده مهيا كرد.

تاسيسات سوناى خشك

براى استفاده از سوناى خشك، نيازی به نصب تاسيسات در موتورخانه نمى‌باشد، بنابراین در اين قسمت به بررسى آن نمی‌پردازيم.

حوضچه آب سرد یکی از مراحل تاسیسات استخر و جکوزی

براى عملكرد صحيح حوضچه‌هاى آب سرد، مى‌توان راه‌هاى مختلفى را در تاسیسات استخر و جکوزی انتخاب نمود. در بعضى از استخرها از سيستم‌هاى سرمايش مانند چيلر كمك مى‌گيرند تا درجه حرارت اين حوضچه را پايين نگاه دارند.

ورودى و رختكن

در سالن ورودى و رختكن يك استخر، بايد با تهويه مناسب و استفاده از سيستم‌هاى سرمايشى و گرمايشى، محيطى آرام براى شناگر ايجاد كرد.

دوش‌ها و دستشويى‌ها

آب بهداشتى مناسبى كه براى دستشويى و دوش‌ها مورد نياز است، بايد در درجه حرارت مناسب در اختيار شناگران قرار گيرد كه براى تامين اين آب بايد از تاسيساتى همچون نماى شماتيك زير استفاده كرد. در اين نما نحوه سيركولاسيون آب و تجهيزات مورد استفاده براى گرمايش اين آب نشان داده شده است. 

واحد گرمایش استخرها در تاسیسات استخر و جکوزی

سيستم گرمايشى استخر، مهم‌ترين قسمت موتورخانه آن است، براى گرم نگه داشتن آب و محيط استخر، باید از يك منبع گرمايى مانند بويلر استفاده کرد.
حال به توضیحی درباره منبع کویل‌دار می‌پردازیم، چراکه متداول ترين روش براي توليد آب گرم بهداشتي مصرفي و ذخيره اين آب در تصویر استخر و جکوزی، استفاده از منابع كويل‌دار مي‌باشد. در اين نوع منابع، آب گرم يا بخار تهيه شده توسط بويلر، داخل يك كويل حرارتي به گردش در می‌آید. معمولا کویل از چند شاخه لوله رفت و برگشتي كه از جنس مس است، تشکیل می‌شود. آب یا بخار پس از تبادل حرارت با ديوار لوله‌هاى مسي، از كويل خارج مي‌گردد. تبادل حرارت انجام شده باعث گرم شدن لوله مسي و در نهايت گرم شدن آب سردی که آن را در خارج لوله احاطه كرده است مي‌شود. جنس منبع از ورق گالوانيزه مى‌باشد اما در صورت استفاده از ورق سياه (فشارهاى بالاتر) داخل منابع را با پوشش اپوكسى می‌پوشانند. ضخامت ورق فولادي بكار رفته در منابع نيز بر حسب فشار كاري دستگاه، دماي كاري و ضريب خورندگي آب بر اساس استاندارد مخازن تحت فشار محاسبه مي‌شود. اين مخازن در دو نوع عمودي و افقي بر حسب محل نصب آن‌ها بكار گرفته مي‌شود.
منابع كويل دار در برابر بقیه دستگاه‌هاي توليد كننده آب گرم بهداشتي مانند منابع دو جداره دارای مزیت هستند. مزیت آن‌ها استفاده کردن از فقط يك بدنه است و  به همین دلیل، در صورت ایجاد مشکلاتي مثل تركيدگي و يا رسوب گرفتگي،به راحتی می‌توانند تعمیر شوند. همچنین به دلیل وجود منبع اصلي انتقال حرارت (كويل) در داخل منبع، افت حرارتي آن بسيار كم مي‌باشد.

واحد تصفیه آب در تاسیسات استخر و جکوزی

برای اطمینان از سالم بودن آب استخر و عدم انتقال بیماری‌های مختلف، نیاز به تصفیه استخر دارید. روش‌های مختلفی مانند زدن کلر به صورت دستی، پمپ کلرزن و … برای این امر استفاده می‌شود. کلر یک ماده‌ ضدعفونی کننده است که برای تصفیه آب استخر در تاسیسات استخر و جکوزی استفاده می‌شود. البته به این نکته نیز باید توجه کرد که این ماده موجب آلرژی، آسم و گاهی سرطان می‌شود، بنابراین فقط باید مقدار معینی از کلر را به آب اضافه کنید. دستگاه کلرزن این مشکل را برطرف می‌کند. به این صورت که می‌توانید مقدار کلر افزوده شده را بسنجید و همچنین این دستگاه از انباشته شدن کلر اضافی در استخر جلوگیری می‌کند. انباشته شدن کلر سبب ایجاد بوی بد و بیماری‌های پوستی می‌شود.

واحد پمپاژ آب در تاسیسات استخر و جکوزی

انواع مختلف پمپ وجود دارد که بنا به نوع و حجم استخر باید از مدل مناسب، برای انجام عملیات پمپاژ آب استخرتان استفاده کنید. به طور کلی عملکرد پمپ به این شکل است که آب استخر را با مکش، جذب می‌کند، سپس آن را با استفاده از صافی، فیلتر و سایر تجهیزات، تصفیه می‌کند و دوباره آب را به استخر برمی‌گرداند.

جمع بندی

در این مقاله ابتدا با قسمت‌های مختلف یک استخر شنا و سپس با بخش‌های داخلی موتورخانه آشنا شدید. در نهایت نکات مهم در طراحی تاسیسات استخر و جکوزی را به صورت شماتیک بررسی کردیم. امیدواریم که با خواندن این مقاله، پاسخ سوالاتی که در مورد طراحی استخر در ذهنتان شکل گرفته را بیابید. همچنین می‌توانید از مشاوران الوپایپینگ در این زمینه راهنمایی بگیرید.

سوالات متداول