لوله کشی استخر و جکوزی با UPVC

همیشه انتخاب درست مصالح در تاسیسات منجر به افزایش ایمنی، بهداشت، آسایش و دوام خواهد شد. استخرهای شنا، جکوزی و به طور کلی مجموعه‌ھایی که بایستی آب را جهت استفاده درمانی یا تفریحی با رعایت اصول قید شده در اختیار مردم قرار دهند نیز، از این قضیه پیروی می‌کنند. در این مقاله به بررسی نوع و جنس سیستم لوله کشی استخر و جکوزی این مجموعه‌ها پرداخته و سیستم لوله کشی نوین U-PVC را با سیستم‌های لوله کشی غیر استاندارد که مورد استفاده قرار می‌گیرند، مقایسه می‌کنیم.

چرا انتخاب مصالح درست در سیستم لوله کشی استخر و جکوزی مهم است؟

جواب این سوال با ارائه استاندارد شرایط شیمیایی و فیزیکی آب استخر، جکوزی و دشواری نگهداری آن شفاف خواهد شد. حال یک سوال دیگر مطرح می شود. فکر می کنید چه تعداد از استخرهای عمومی یا خصوصی تمام استانداردهای قید شده برای آب را بررسی و رعایت می کنند؟ اگر مصالح درست انتخاب نگردد، حتی اگر همه این استانداردها نیز رعایت گردد، آب استخرھا باز هم کلر دارند و این آب بسیار تخریب‌گر خواهد بود. البته تخریب مصالح و تجهیزات استخرهایی که استاندارد کیفیت آب را رعایت نمی‌کنند چندین برابر خواهد بود. به طور مثال اگر PH آب استخر، کم یا زیاد شود، خورندگی و رسوب افزایش می‌یابد؛ سختی نیز باعث تشکیل رسوب می‌گردد و تمام این‌ھا بر شفافیت آب و تخریب سازه استخر نیز تاثیر دارند.

مزایای سیستم لوله کشی نوین U-PVC در یک نگاه

• مقاوم بودن در برابر کلر و مواد شیمیایی

مقاومت در برابر مواد شیمیایی و خوردگی از مزیت‌‌های استفاده از لوله UPVC در لوله کشی استخر و جکوزی میباشد. مقاومت پایین فلزات در برابر کلر باعث خورده شدن آن‌ھا و در پلیمرهایی مانند PP باعث خشک شدن و شکننده‌تر شدن می‌شود، که این امر خود باعث کوتاه شدن عمر این سیستم‌ھا و تجهیزات آن‌ھا می‌شود.

• عدم رسوب گیری و زنگ زدگی

با گذشت زمان در استخرها و سایر مکان‌هایی که آب گرم در آن‌ها جریان دارد، مثل جکوزی، مقداری از املاح و مواد ضد عفونی به شکل رسوب در اتصالات و شیرآلات ظاهر می‌شود. این ایراد در تمام سیستم‌ھای لوله کشی فلزی (گالوانیزه و استیل) به وجود می‌آید که موجب کاهش فشار در جریان آب و از کار افتادن شیر آلات می‌شود. این ایراد در سیستم‌های لوله کشی UPVC برطرف شده است.

• نصب سریع، آسان و کم هزینه لوله کشی استخر و جکوزی

لوله کشی با UPVC، راحت‌تر و سریع‌تر است و هزینه نصب کمتری در مقابل لوله کشی با فلزات (گالوانیزه و استیل) دارد. نکته دیگر این‌که انجام لوله کشی با فلزات و پلیمرهای دیگر مانند پلی اتیلن و پلی پروپیلن، نیاز به مواردی برای ایجاد نمای بهتر دارد، همچنین فضای زیادی از موتورخانه و تاسیسات را اشغال می‌کنند، که این مورد نیز در لوله کشی UPVC اصلاح شده است.

• تحمل فشار بالا

• مطابق با استانداردهای روز دنیا

• متنوع بودن مدل و نوع اتصالات و شیرآلات

اتصالات و شیرآلات UPVC علاوه بر تنوع در طرح و مدل (بیش از ١٠٠ مدل) در دو نوع رزوه‌ای و چسبی با قابلیت تحمل فشار ١۶ بار تولید می‌شوند، که امکان هماهنگی و نصب با سایر تجهیزات و همچنین لوله و اتصالات با انواع آلیاژها را می دهد. در صورتی‌ که این تنوع و هماهنگی در بقیه سیستم‌ھای لوله کشی پلیمری (PE,PP) وجود ندارد.

• شیرآلات مهره ماسوره‌ ای با امکان نصب آسان و آب بندی بهتر

شیرآلات مهره ماسوره‌ای UPVC علاوه بر قابلیت باز و بسته شدن آسان، حتی امکان آب بندی آسان و مطمئن را با دست فراهم می‌کند. در صورتی‌که در سیستم‌ھای فلزی (گالوانیزه و استیل) این امکان وجود ندارد. همچنین در سیستم‌ھای لوله کشی فلزی استخر، نیاز به بستن مهره ماسوره و شیر فلکه مجزا روی فیلترها می‌باشد. این امر در هنگام باز و بسته کردن ممکن است سبب آسیب رساندن به تجهیزات از جمله فیلترها و پمپ‌ھا و افزایش هزینه شود. این مشکل نیز به دلیل باز و بسته شدن آسان و وجود شیر آلات مهره ماسوره‌ای در سیستم‌ھای لوله کشی استخر و جکوزی با UPVC اتفاق نمی‌افتد.

معرفی سیستم لوله کشی نوین U-P

امروزه در کشورهای اروپایی، با پیشرفت در صنعت و ورود تکنولوژی های نوین در صنعت آب و فاضلاب، سیستم جدید و استاندارد لوله کشی استخر و جکوزی بر اساس استاندارد DIN آلمان و با استفاده از لوله، اتصالات و شیرآلات UPVC صورت می‌گیرد. معمولا تجهیزات جدید استخر مانند شیر آلاتی که روی فیلترها و پمپ‌ها نصب می‌شوند، از جنس UPVC هستند، بنابراین نمی‌توان لوله کشی این سیستم‌ را با اتصالات فلزی (گالوانیزه و استیل) و سایر پلیمرها (پلی اتیلن و پلی پروپیلن) انجام داد.

مشخصات پی.وی.سی سخت (U-PVC)

پی وی سی سخت (U-PVC) با اضافه کردن مواد افزودنی شامل تثبیت کننده‌ھا و روغن‌های روانساز به پی وی سی و حذف عناصر نرم کننده از آن تشکیل می‌شود. امروزه مصرف و کاربردهای سیستم‌ھای لوله کشی U-PVC در صنعت در حال گسترش است و عملکرد بالای لوله و اتصالات U-PVC در زمینه سیستم‌های لوله کشی استخر و جکوزی و موتورخانه آن کاربرد دارد. فشار قابل تحمل لوله‌ھا، اتصالات و شیرآلات U-PVC در دمای ٢٠- تا ٢۵+ درجه سانتیگراد، ١۶ اتمسفر (۲۲۷۰۶ PSI) است. در این دما طول عمر سیستم لوله کشی U-PVC بیش از ۵٠ سال برآورد می‌شود. ضمن اینکه در دماهای بالاتر از ٢۵+ تا ۶٠+ درجه سانتیگراد نیز مقاومت لازم را دارد.

نگاهی به سیستم‌ های لوله کشی مرسوم در ایران

این موضوع را باید در نظر گرفت که هر محصول برای کاربرد خاص خود طراحی و ساخته شده است. لذا به‌کارگیری اشتباه محصولات با کارایی متفاوت برای تمامی تاسیسات، حتما آن را معیوب خواهد کرد. سیستم‌ھای لوله کشی که از گذشته تاکنون در استخر و جکوزی استفاده می‌شده است عبارت اند از:

• پلی اتیلن PE
• پلی پروپیلن سبز (PP)
• فلزی (گالوانیزه)
• لایه پنج PEX/AL/PEX

البته این نوع لوله‌ها نتها در کاسه استخر و جکوزی استفاده می‌شده است و در موتورخانه تنها پنج لایه و یا گالوانیزه مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

معایب پلی اتیلن PE جهت استفاده در سیستم لوله کشی استخر

۱ . تحمل دمای پایین

در سیستم‌های لوله کشی جکوزی گاهی دمای آب ورودی به ۴٠ درجه سانتی گراد نیز می رسد و یا ممکن است سیستم کنترل تثبیت دمای مبدل استخر خراب شود و دما به دمای حداکثر مبدل حدود ۶٠ درجه نیز برسد. پلی اتیلن به دلیل عدم تحمل دمای بالا بسیار آسیب پذیر خواهد بود. جهت نیاز به “نصب و تعمیر جکوزی خانگی اصفهان” به لینک درج شده مراجعه نمایید.

۲ . عدم آب بندی مطمئن

اتصالات پلی اتیلن به دو روش جوشی و کوپلی می‌باشد . نوع جوشی در صورت اجرای صحیح بسیار مطمئن‌تر است. این سیستم ها به دلیل افزایش طول پلی اتیلن، در مقابل دما و فشار بالای سیستم لوله کشی جکوزی و عدم سازگاری پلیمر با بتن، در نقطه اتصال ضعیف می‌باشند. بنابراین آب بندی لوله‌ھا مخصوصا لوله‌ھای مکش استخر که از بتن کف عبور می‌کنند بسیار مشکل است. این مشکل در سیستم لوله کشی نوین U-PVC با کمک “وال کراس” یا حلقه آب بند حل شده است.

۳ . عدم امکان اجرای شیب در لوله‌ ھا

گاهی اوقات نیاز است سیستم لوله کشی استخر و جکوزی به سمت موتورخانه دارای شیب باشد که با توجه به خم های موجود در پلی اتیلن که بر اثر حلقه بودن لوله ها در زمان بسته بندی می‌باشد، امکان پذیر نمی‌باشد.

۴ . عدم امکان استفاده در موتورخانه‌ ھای استخر و جکوزی

به دلیل تنوع بسیار اتصالات و شیرآلات در موتورخانه استخر و جکوزی امکان استفاده از محصولات پلی اتیلن وجود ندارد.

معایب پلی پروپیلن PP جهت استفاده در سیستم لوله کشی استخر

• عدم امکان استفاده در موتورخانه‌ھای استخر و جکوزی
  به دلیل تنوع بسیار اتصالات و شیرآلات در موتورخانه استخر و جکوزی امکان استفاده از محصولات پلی اتیلن وجود ندارد.
• تنوع اتصالات کم جهت اجرای لوله کشی استخر و جکوزی
• وجود مشکل در زمان جوش اتصال به لوله
  در زمان جوش اتصال به لوله در سیستم لوله کشی پلی پروپیلن همیشه امکان قی کردن مواد مذاب لوله و اتصال به سمت داخل وجود دارد که این امر خود باعث افت فشار خواھد شد و در سایزهای کوچک‌تر این خطر بیشتر است.
• دشواری تامین لوله و اتصالات در سایز مورد نیاز
  تامین لوله و اتصالات سایز بالای ۵٠ میلی‌متر مشکل و سایزھای بیش از ٧۵ میلی‌متر نیز کاملا سفارشی و حداکثر ١١٠ میلی‌متر می باشد.
• دشوار بودن ایجاد تغییرات پس از اجرا 
• آب بندی نامناسب در محل عبور لوله از بتن در لوله کشی استخر و جکوزی

معایب فلزی (گالوانیزه) جهت استفاده در سیستم لوله کشی استخر و جکوزی

• عمر بسیار کوتاه به دلیل خوردگی و زنگ زدگی
• کاهش راندمان فیلتر به دلیل ورود زنگار به داخل فیلتر
• افزایش مصرف کلر و مواد تثبیت کننده آب استخر به دلیل ورود زنگار به آب استخر
• گرفتگی نازل‌های جکوزی به دلیل ورود زنگار و تکه‌های کنده شده فلز زنگ زده از جدار داخلی لوله
• رسوب بسیار بالا
• اجرای سخت و پر کار در موتورخانه به دلیل نوع اتصالات و روش آب بندی
• عدم تناسب جنس لوله و اتصالات فلزی با جنس قطعات به کار رفته در قسمت ورودی و خروجی پمپ و فیلترها که احتمال شکسته شدن دهانه‌های ورود و خروج فیلتر و پمپ به دلیل عدم همخوانی گام رزوه‌ها بسیار زیاد می‌باشد.

معایب پنج لایه جهت استفاده در سیستم لوله کشی استخر

• قیمت بالا خصوصا در سایزھای بالای ٣٢ میلی‌متر و تراکم اتصالات در موتورخانه
• تنوع اتصال پایین
• سخت بودن تامین لوله و اتصالات سایز بالای ٣٢ میلی‌متر و سفارشی بودن سایزهای بیش از ٧۵ میلی‌متر تا نهایتا ۱۱۰ میلی‌متر
• ناچار به استفاده از اتصالات فلزی در برخی نقاط سیستم
• تناسب نداشتن جنس اتصالات فلزی و  قطعات استفاده شده در ورودی و خروجی پمپ و فیلترها
• عدم آب بندی مناسب در مقاطع عبور لوله از بتن در لوله کشی استخر و جکوزی

کلام آخر

امروزه در تمام کشورهای صنعتی و پیشرفته اروپایی و آسیایی و با ورود تکنولوژی های نوین در صنعت آب و فاضلاب و مطرح شدن استاندارد DIN آلمان، سیستم لوله کشی استخر و جکوزی و انتقال آب آشامیدنی به‌وسیله لوله اتصالات و شیرآلات U-PVC صورت می‌گیرد. معمولا شیرآلات نصب شده بر روی فیلترها و پمپ ها از جنس U-PVC می‌باشد، بنابراین نمی‌توان لوله کشی این سیستم‌ھا را با اتصالات فلزی (گالوانیزه و استیل) و سایر پلیمرها (پلی اتیلن و پلی پروپیلن) انجام داد چرا که موجب به هم زدن هماهنگی سیستم لوله کشی در نصب تجهیزات می‌شود.

با امید آن که مشاوران و مجریان تاسیسات تصفیه خانه‌ھای استخر و سایر لوله کشی‌ھا با پیشرفت جهانی همگام شده و کارایی و اثربخشی پروژه‌ھای خود را بالا برده و همواره با تغییرات تکنولوژی پیش روند. شما هم می‌توانید در صورت نیاز به مشاوره، از تیم الوپایپینگ کمک بگیرید.