فیلتر شنی راهی برای فیلتراسیون آب استخر

زمان مطالعه: ۹ دقیقه

شناگران و محيط پيرامون استخر غالبا سبب ورود انواع آلودگی‌ها به درون آب استخر  می‌شوند. آلودگى محيطى شامل گرد و غبار، برگ، مواد زائد شيميايى، گرده، باكتری‌ها و غيره است كه از هوا به آب وارد می‌شود. شناگران حامل آلاينده‌هاى ديگر همچون عرق، روغن‌هاى حمام آفتاب، مو، پوست، باكتري‌ها و ويروس‌ها نيز می‌باشند. هر استخر شنا براى تصفيه و از بين بردن اين موارد نياز به يك سيستم تصفيه و پمپاژ مناسب دارد. براى تصفيه آب استخرها از انواع فيلترها استفاده می‌شود. امروزه متداول‌ترين نوع فيلتر استخر، فیلتر شنی استخر هست كه نگهدارى آن‌ به مراتب راحت‌تر از فيلترهاى دياتومه می‌باشد. پمپ استخر برای تضمين عبور آب استخر با دبى مشخص از درون فيلتر، حذف آلاینده‌های ناخواسته و ضدغفونی کردن آب استفاده می‌شود.

از ديگر فيلترهاى استخر، فيلتر دياتومه است كه قادر می‌باشد ذرات ريز خاك را جدا كند، كه البته نياز به نگهدارى ويژه‌اى دارد. فيلتر كارتريجى نيز بسيار متداول است و نگهدارى بسيار ساده‌اى دارد اما هزينه‌هاى جارى و ابتدايى بالايى دارد. ما در این مقاله در مورد فیلتر شنی استخر صحبت خواهیم کرد و مقاله بعدی را به فیلتر دیاتومه اختصاص خواهیم داد.
پمپ تصفيه استخر معمولا بايد در هر دوره بين ۶ تا ۸ ساعت كار كند و بتواند آب را در ۲۴ ساعت، ۳ بار به گردش درآورد. آب هنگام عبور از سيستم فيلتراسيون، ذرات شناور و ذرات ريز خاك را نابود می‌کند، ولی مواد اضافی كه به کف استخر و ديواره‌ها چسبيده‌اند، از این طریق از بین نمی‌روند. استخرها بسته به موقعيت وكاربرى آن‌ها، به صورت دوره‌اى نياز به شستشو و تميز كردن كف و ديواره‌ها دارند. براى اين كار می‌توان از روش‌هاى متعددى كمك گرفت. استفاده از جاروهاى استخر متداول‌ترین روش است كه باید لوله را  به خروجى مكش استخر متصل کرد. امروزه برای تمیز کردن استخر، دستگاه‌هاى اتوماتيك متنوعی وجود دارد كه برای شستن گرد و خاك چسبيده به استخر استفاده می‌شوند. آب مكيده شده از لوله استخر را می‌توان از فيلترها عبور داد و دوباره از آن استفاده كرد. با افزودن مواد شيميايى همچون كلر براى مقابله با ميكروب‌ها و ويروس‌ها نيز تصفيه آب كامل می‌گردد. حال در ادامه به بررسى كامل‌تر تک تک موارد تصفيه استخر و توضیح کامل‌تر در مورد فیلتر شنی استخر می‌پردازيم.

عوامل تاثیرگذار برای طراحي و تصفيه آب استخر

• ميزان گردش آب
• زمان لازم جهت جابه‌جايي كامل آب استخر
• حداكثر ظرفيت تعداد شناگران
• حداكثر دما
• سرعت آب در لوله‌ها 
• ميزان آب تازه اضافه شده 
• سرباز و سر پوشيده بودن استخر

تصفیه استخرها به دو صورت مکانیکی و شیمیایی انجام می‌شود. در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم.

تصفيه مكانيكى، فيلترها و انواع آن 

فيلترها به منظور جدا كردن آلودگى‌هايى همچون ميكرو ارگانيسم‌ها و بعضي باكتري‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرند. فيلترها گرد و غبار، خاك، شن و ماسه را در بستر خود به دام مى‌اندازند. فيلترهايى كه براى استفاده در استخر مناسب هستند را می‌توان به دو دسته رايج ذيل تقسيم بندى كرد:

• فيلتر شنی استخر
• فيلتر دياتومه استخر

فیلتر شنی استخر

فيلترهاى شنى مخازن تحت فشار يا اتمسفر، از فولاد، فايبرگلاس و يا بتن تشكيل شده‌اند و شامل بسترى از شن و ماسه خالص با شكل تقريبى استوانه‌اى، مربعى يا دايره‌ای هستند. فيلتر شنى استخر را بر اساس نوع گردش آب به چهار دسته تقسيم بندى می‌كنند كه رايج‌ترين آن در استخرها، فيلترهاى شنى تحت فشار است.

• فيلترهاى شن و ماسه سريع (تحت فشار)
• فيلترهاى شن و ماسه سريع (گرانشی)
• فيلترهاى شن و ماسه بالا رونده
• فيلترهاى شن و ماسه آرام

فيلترهاى شنى تحت فشار

رايج‌ترين نوع فیلتر شنی استخر مورد استفاده ، فيلترهای شنى تحت فشار هستند كه به دلیل سرعت مناسب در انجام فرآیند فيلتراسيون، روشی ایده آل محسوب می‌شوند. در هنگام تصفيه استخر، آب كثيف از لوله ورودى وارد فيلتر می‌شود. فشار پمپ و نيروى جاذبه، آب را از درون شن به سمت پايين هدايت می‌كند و هرگونه آشغال و مواد زائد، از طریق شن و ماسه‌هاى ريز از آب استخر جدا می‌شوند. نازل‌هايى با سوراخ‌هاى بسيار ريز در پايين فيلتر شنی استخر، وجود دارند كه اجازه نمی‌دهند شن و ماسه از آن عبور کنند، اما آب از داخل اين نازل‌ها رد می‌شود. در زير مخزن، آب تصفيه شده از لوله خروجى خارج می‌شود.
این مدل فيلتر شنی استخر در اشكال، سايز و جنس‌هاى متفاوتى ساخته می‌شود كه رايج‌ترين آن‌ها، فيلترهاى شنى عمودى با دو سر عدسی هستند. اين نوع از فيلترها، در قسمت بالایی خود، ديفيوزهاي گالوانيزه دارند كه براى تصفيه بهتر، آب را بر پهنه شنى روى فيلتر پخش می‌كنند. همچنين استرينرهاي برنجي (نازل‌هاى برنجى) برای جمع کردن و عبور دادن آب، در پايين اين فيلترها و زير آخرين لايه از سيليس درون آن، قرار دارند. در بازار، فيلترهايى كه از نازل‌هاى پلاستيكى استفاده می‌كنند نيز وجود دارد كه قیمت اين نازل‌ها تا ۱۰۰ برابر كمتر از نازل‌هاى برنجى است ولی كيفيت پايينى نسبت به نوع برنجى دارند. يكى از اركان انتخاب فيلتر مناسب، داشتن نازل‌هاى برنجى است.
درون فيلتر شنى استخر بايد چهار لايه مختلف از سيليس با ضريب يكنواختي ۱٫۳۵، با دانه بندي زير از نوع سنگ‌هاي مخصوص و درجه خلوص بالاى ۹۵% وجود داشته باشد.

شن‌های داخل فیلتر شنی استخر پس از چند وقت بايد عوض شوند؟

مهندسين بنا بر كيفيت شن‌هاى مورد استفاده در فيلترهاى شنى، زمانى بين ۵ تا ۱۰ سال را براى تعويض آن پيشنهاد می‌دهند. گاهی بيشتر از ۲۰ سال نیز فيلترها بدون تغيير شن وظیفه خود را انجام می‌دهند ولی عملکرد خوبی ندارند. در ابتداى كار فيلترها، شن استفاده شده بسيار زبر می‌باشد. اين زبرى آن چيزى است كه باعث می‌شود شن و ماسه، ذرات خاك در آب را فيلتر كند. همان طور که انتظار می‌رود با گذشت زمان، زبرى اين شن‌ها کم می‌شود و بازده فيلتر شنی استخر نیز کاهش می‌یابد. در نتیجه اين سيستم مجبور است برای رسیدن به همان راندمان، بيشتر كار كند. معمولا پس از گذشت ۵ سال، شن‌ها ديگر مثل قبل نمی‌توانند به طوركامل كثيفى‌ها را از بین ببرند و در بک واش، آب کاملا تمیز نمی‌شود. در نتيجه چرخه فيلتراسيون كوتاه‌تر شده و نياز به بک واش بیشتر می‌شود. فيلترهاى شن و ماسه‌اى اتوماتيك، بهترين گزينه براى استخرهاى شنا می‌باشند، زيرا سيستم بک واش خودکار دارند. به اين معنى كه مي‌توانند برنامه‌ريزى شوند كه چه زمانى شيرها معكوس شوند، پسشويى انجام شود و دوباره شيرها به حالت قبل باز گردند. اين فيلترها بدون نياز به اپراتور هستند اما هزينه ابتدايى بالاترى را دارند.

پارامترهاى عملياتى براى فيلتر شنى استخر از نوع تحت فشار

فیلتر شنی استخر تحت فشار، اغلب در فشار كارى ۲ تا ۱۰ بار کار می‌کنند. افت فشار در بستر شن و ماسه تميز، معمولا خيلى كم است اما محسوس مى‌باشد و از طرف كارخانه سازنده و در كاتالوگ آن شركت درج می‌شود. اين نوع فيلتر ذرات بسيار ريز را از آب مى‌گيرد.
بسيارى از موارد وجود دارد كه مى‌تواند به سرعت روى فيلترها اثر گذاشته و آن‌ها را مسدود كند. فيلترهاى شنى در استخرهايى كه تازه گچ كارى شده باشند به سرعت مسدود مى‌شوند. همچنين خاك، برگ و مواد زائد ديگر موجب كوتاه‌تر شدن چرخه فيلتراسيون می‌گردند. فيلتر شنى استخر، بدون وجود يك ماده منعقدكننده، فقط براى حذف مواد جامد درشت از آب کارایی دارد، اما ماسه در صورت افزودن يك ماده منعقد كننده، کارایی مناسب‌تری خواهد داشت و با حذف مواد جامد معلق و باكتری‌ها، يك تصفيه کامل خواهید داشت.
آلوم (سولفات آلومينيوم)، یک ماده منعقد كننده است که معمولا پیش از فيلتر شنی استخر به آب استخر اضافه می‌شود تا مواد معلق درون آب را منعقد کند و آن‌ها را به مواد بزرگ‌ترى تبدیل کند تا به راحتى توسط فيلتر جدا شوند. پس از افزودن ماده منعقد كننده به آب، به دلیل واكنش قليايى آب، يك ماده رسوبى غير قابل انحلال، مانند ژله به نام فلاك به وجود می‌آید. فلاك، مواد ارگانيك، تركيبات رنگى و باكترى‌ها را به خود جذب كرده و به دام مى‌اندازد. غربال ماسه‌اى فيلتر، اين فلاك را از آب جدا می‌كند و در نتيجه آب زلال و تميز از فيلتر خارج مي‌شود. باید یک زمان مشخص براى انجام واكنش شيميايى در نظر گرفت در غير اين صورت احتمال دارد به دلیل تشکیل فلاك در داخل استخر، آب کدر شود. در نتیجه باید آلوم را به گونه‌ای به مخزن مكش افزود كه براى تشكيل فلاك زمان کافی وجود داشته باشد.

مزيت‌هاى فیلتر شنی استخر از نوع تحت فشار

• راهبرى آسان
• سرعت زیاد در انجام عملیات تصفيه توسط فیلتر شنی استخر
• هزينه نگهدارى پایین
• هزينه اوليه مقرون به صرفه
• نياز به فضاى كم برای نصب و بهره بردارى فیلتر شنی استخر

كاربردهای فيلتر شنى استخر

کاربرد فیلتر شنی استخر در مواردی از جمله استخرهاى شنا، صنايع شيشه، صنايع رنگ، صنايع غذايى ، صنايع نساجى، صنايع شيميايى، صنايع كاغذ سازى، صنايع فولاد و فلزات، صنايع لاستيك و پلاستيك، تصفيه خانه‌هاى آب و فاضلاب، كليه سيستم‌هاى حرارتى و برودتى و نيروگاه‌ها، پتروشيمى و پالايشگاه‌ها می‌باشد.

انتخاب تعداد فيلتر شنی استخر

معمولا براى طراحی استخر، تعداد فيلترها را به صورت زوج در نظر می‌گیرند و يك فیلتر شنی استخر را به عنوان رزرو برای دو فیلتر دیگر قرار می‌دهند، تا در زمان بروز مشکل مانند خرابی یکی از فیلترها، آن را وارد خط کنند.
براى جكوزى نيز به دليل تفاوت دمايى كه آب استخر با آب جكوزى دارد بايد فيلتر جداگانه‌اى را انتخاب کنید و در مدار قرار دهید.

تصفيه شيميايى؛ تصفیه نهایی بعد از استفاده از فیلتر شنی استخر

معمولا آب استخرهاى شنا، دارای مقادیری از باكتري‌ها، نمك‌هاى محلول در آب، چربي‌ها، ذرات معلق، گرد و غبار و … است. بنابراین علاوه بر استفاده از فیلتر شنی استخر، ضدعفونى كردن اين آب برای تامين بهداشت عمومى ضرورت زیادی دارد. معمولا ماده‌اى كه برای ضدعفونی و استفاده دوباره از آب استخر به آن می‌افزایند، كلر است. كلر به صورت گاز و يا پودرهاى گرانولى قابل تهيه بوده و با توجه به درصد خلوص آن قابليت تزريق و اضافه نمودن به آب را دارا است. درصورتي كه از گاز كلر استفاده مى‌كنيد، به دليل مسموميت شديد ناشى از تنفس اين گاز كه گاها منجر به مرگ سريع مى‌گردد، باید از تجهيزاتى كه جهت افزودن کلر به آب طراحی شده است، استفاده کنید.

جمع بندی

همانطور که دیدید موارد مختلفی سبب کثیف شدن آب استخر می‌شود پس فیلتراسیون یک مورد بسیار مهم برای نگهداری استخر است. به همین دلیل ما این مقاله را به فیلتر شنی استخر اختصاص دادیم و مزایا و کاربردهای آن را برایتان بازگو کردیم. امیدواریم که مطالب این مقاله به شما جهت انتخاب فیلتر مناسب برای استخر، کمک کند. همچنین در این زمینه می‌توانید از متخصصان الوپایپینگ کمک بگیرید.

سوالات متداول